Κρασιά που κρύβουν μέσα τους τον ήλιο και τα μελτέμια των Κυκλάδων. Κορυφαία ασύρτικα, ιδιότροπες νησιωτικές ποικιλίες, βραχώδεις αμπελώνες σκαρφαλωμένοι σε ξερολιθιές, μικρές εμφιαλώσεις, οινοποιοί με ταμπεραμέντο…
Μπορεί η Σαντορίνη να αποτελεί θέμα άρθρου γαι κρασιά μόνη της και να κλέβει την παράσταση σε τοπικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά υπάρχουν και άλλα νησιά στις Κυκλάδες με εξαιρετικά παραδείγματα οινοποιείων και εμφιαλώσεων, όπως η Νάξος, η Άνδρος, η Πάρος, η Τήνος, η Μύκονος, η Σύρος, η Σέριφος και η Ανάφη. Εμείς επιλέγουμε ό,τι καλύτερο παράγουν σήμερα και καταρτίζουμε μια λίστα που αντιπροσωπεύει τον κυκλαδίτικο αμπελώνα (εκτός Σαντορίνης). Αν ψάχνετε για οινικές εμπειρίες που έχουν τη δύναμη να σας μεταφέρουν σε έναν τόπο και σε μια ανάμνηση, θα τα βρείτε ανάμεσα σε αυτές επιλογές.
- Άνδρος
Ypsilon Μαυροτράγανο, Kourtesis Wine Estate
Η οικογένεια Κουρτέση έχει δημιουργήσει με πολλή αγάπη στην Άνδρο ένα πανέμορφο κτήμα με φοβερή θέα στη Χώρα. Οι αμπελώνες είναι βιολογικοί και φυτεμένοι με τις ποικιλίες Ασύρτικο, Μαλαγουζιά και Μαυροτράγανο. Το Ypsilon είναι ένα κρασί με μέτριο χρώμα, αρώματα φρέσκων κόκκινων και μαύρων φρούτων, δρυός και μπαχαρικών, ενώ έχει και βοτανικό χαρακτήρα. Η οξύτητα είναι μέτρια και το σώμα μέτριο προς γεμάτο. Ταμάμ για κόκορα κοκκινιστό με ματσάτα ή χυλοπίτες.
- Τήνος
Clos Stegasta, Ασύρτικο, Τηνιακοί Αμπελώνες
Ένα από τα πιο γνωστά Ασύρτικα εκτός Σαντορίνης, από έναν αμπελώνα μοναδικό, που πρέπει κάποιος να δει έστω μία φορά στη ζωή του, έτσι που είναι σπαρμένος παντού με τεράστιους βράχους. Αρώματα εσπεριδοειδών, λεμονιού, λάιμ, άγουρου ροδάκινου και σταφυλιού δίνουν αίσθηση φρεσκάδας στο κρασί, αν και το ορυκτό στοιχείο κυριαρχεί. Η οξύτητα είναι υψηλή και το σώμα μέτριο προς γεμάτο. Απολαύστε το με μια αγκιναρόπιτα ή με θαλασσινούς μεζέδες.
Κουμαριανό, Vaptistis Winery
Ο Γιάννης Μωραΐτης έχει αγάπη και μεράκι γι’ αυτό που κάνει. Η ενασχόλησή του ξεκίνησε κάπως σαν χόμπι και τελικά το οινοποιείο μεγάλωσε και παράγει κρασιά με χαρακτήρα, με τη βοήθεια του συμβούλου οινολόγου Ηλία Ρουσσάκη. Το Κουμαριανό είναι ένα ερυθρό κρασί φρέσκο, ζουμερό, ελαφρύ, ιδανικό για το καλοκαίρι, με μέτριες τανίνες και ισορροπημένη οξύτητα. Απολαύστε το με ντοματοκεφτέδες.
Ροζακί, Volacus Winery
Όταν ο Μιχάλης Κοντιζάς αγόρασε τους αμπελώνες στο Φαλατάδο, ήθελε να πειραματιστεί με τοπικές ποικιλίες. Το όνομά του το οινοποιείο το έχει πάρει από τους στρογγυλούς τεράστιους βράχους που ονομάζονται Βώλακες. Το Ροζακί είναι ένα γαστρονομικό ροζέ, με αρώματα πυρηνόκαρπων, εσπεριδοειδών και κόκκινων φρούτων, με βοτανικό χαρακτήρα, ισορροπημένη οξύτητα και μέτριο προς γεμάτο σώμα. Δοκιμάστε το δίπλα σε ένα καλοκαιρινό φαγητό, όπως το μπριάμ.
Το Κόκκινο, Μανδηλαριά-Κουμαριανό-Μαύρο Ποταμίσι, Domaine Kalathas
Ο Jerome Charles Binda, πρώην γραφίστας και αντικέρ, το 2011 παράτησε τα πάντα και αποφάσισε να γίνει αμπελουργός-οινοποιός στην Τήνο και να αφοσιωθεί στη διάσωση γηγενών ποικιλιών. Το Κόκκινο είναι ένα χαρμάνι από τη δύστροπη Μανδηλαριά και τα λιγότερο γνωστά Κουμαριανό και Μαύρο Ποταμίσι. Ένα κρασί με ελαφρύ χρώμα, αρώματα φρέσκων κόκκινων φρούτων του δάσους, κομψότητα, ελαφριές τανίνες, τονισμένη οξύτητα και ελαφρύ σώμα. Απολαύστε το μαζί με μια λαδένια.
- Σύρος
Σαν τα Μάραθα, Ασύρτικο, Οινοποιείο Χατζάκη
Ο Νίκος Χατζάκης έχει φτιάξει ένα οινοποιείο στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων, στο παλιό εστιατόριο Σαν Μιχάλη, με απίθανη θέα. Το Σαν τα Μάραθα είναι ένα Ασύρτικο εκατό τοις εκατό εκτός Σαντορίνης, με αρώματα εσπεριδοειδών, ορυκτά στοιχεία, αλμύρα, τονισμένη οξύτητα και μέτριο προς γεμάτο σώμα, ξεκάθαρα ένα value for money κρασί. Δοκιμάστε το δίπλα σε ψητό καλαμάρι.
Σεριφιώτικο, Οινοποιείο Ουσύρα
Ο Edward άφησε τη χώρα του (Σκωτία) για να μείνει μόνιμα στη Σύρο, με στόχο να αφοσιωθεί στις τοπικές ποικιλίες και στο terroir του νησιού, με τη βοήθεια του συμβούλου οινολόγου Σπύρου Ζουμπούλη. Το Σεριφιώτικό του είναι ένα κρασί με μέτρια αρωματική ένταση, αρώματα πράσινων φρούτων, εσπεριδοειδών και mineral χαρακτήρα, μέτρια οξύτητα και μέτριο σώμα. Απολαύστε το δίπλα σε μια δροσερή πράσινη σαλάτα με φασολάκια και φρέσκο τυρί.
ALS, Ασύρτικο, ALS Extreme Terroir
Ένα κρασί που δημιουργήθηκε από τρεις φίλους, τον Αλέξη Κολοβό, τον Γιάννη Παπαοικονόμου και τον Ηλία Ρουσσάκη. Αν και το κρασί παράγεται και εμφιαλώνεται στη Σύρο, τα σταφύλια είναι από τη Σαντορίνη. Ένα εξαιρετικά σπάνιο κρασί που κάθε σωστός οινόφιλος πρέπει να δοκιμάσει. Έντονος mineral χαρακτήρας, αρώματα εσπεριδοειδών και τσακμακόπετρας, υψηλή οξύτητα και μέτριο προς γεμάτο σώμα. Απολαύστε το δίπλα σε μια στήρα ψητή.
- Μύκονος
Μαυροτράγανο, Μικροοινοποιείο Ξυδάκη
Ο Γιώργος Ξυδάκης, αν και οδοντίατρος στο επάγγελμα, αγαπάει το κρασί και έχει δημιουργήσει ένα μικροοινοποιείο στη Μύκονο από το 2001, με τοπικές ποικιλίες της Μυκόνου και των διπλανών νησιών, με μια προσέγγιση πιο ήπιας και σπιτικής οινοποίησης, χωρίς πρόσθετα και εργοστασιακές ζύμες. Το Μαυροτράγανό του έχει χαρακτήρα, είναι πιο δροσερό, ελαφρύ, με έντονο φρούτο και μέτριο προς γεμάτο σώμα. Τέλειο ταίρι για κεφτέδες κοκκινιστούς.
- Σέριφος
Vous, Μονεμβασιά, Οινοποιείο Χρυσολωρά
Οι αμπελώνες του οινοποιείου Χρυσολωρά είναι πιστοποιημένοι βιολογικά, φυτεμένοι με παραδοσιακές ποικιλίες, όπως το τοπικό Σεριφιώτικο, με ελάχιστες παρεμβάσεις και τον τρύγο να γίνεται χειρωνακτικά. Το Vus είναι ένα κρασί από την ποικιλία Μονεμβασιά, με χρώμα πιο έντονο, στα όρια του orange. Αρώματα ώριμων πυρηνόκαρπων και εσπεριδοειδών φρούτων, με ισορροπημένη οξύτητα και μέτριο προς γεμάτο σώμα, ένα κρασί με ένταση που χρειάζεται φαγητό. Απολαύστε το δίπλα σε μια οσπριάδα.
- Πάρος
Seiradi, Μονεμβασιά, Paros Farming Community
Paros Farming Community, το νέο re-branding του συνεταιρισμού της Πάρου. Μια προσπάθεια για την αναβίωση του αμπελώνα της Πάρου, με σκοπό να μπει ξανά στον οινικό χάρτη. Την οινολογική ομάδα αποτελούν οι Hetero Wines, κατά κόσμον Δημήτρης Μανσόλας και Μαρία Ταμιωλάκη. Το Seiradi παράγεται από την τοπική Μονεμβασιά. Τα αρώματά του είναι από φρέσκα πράσινα φρούτα, με νότες λευκών ανθέων και εσπεριδοειδών, και η οξύτητα και το σώμα του είναι μέτρια. Απολαύστε το με σαλατούρι (παραδοσιακή ψαροσαλάτα της Πάρου με σαλάχι).
Thapsana, Μονεμβασιά, Κτήμα Μωραΐτη
Tο Θαψανά είναι ένα κρασί μικρής παραγωγής από το Κτήμα Μωραΐτη στη Νάουσα της Πάρου. Παράγεται από αυτόρριζους αμπελώνες ηλικίας 90 ετών σε υψόμετρο 400 μ. και έχει αρώματα πυρηνόκαρπων και εσπεριδοειδών φρούτων, νότες μελιού, μπαχαρικών και έναν mineral χαρακτήρα. Η οξύτητα είναι τραγανή και το σώμα πλούσιο. Απολαύστε το με μια ρεβυθάδα.
Φωτεινός, Μονεμβασιά, Domaine Myrsini
Ακόμα ένα νέο οινοποιείο από την Πάρο, ο Nicolas και η Marie, έχουν δώσει έμφαση στους αυτόρριζους αμπελώνες του νησιού. Ο αμπελώνας τους έχει έκταση 20 στρέμματα και είναι πιστοποιημένος βιολογικά, ενώ τα κρασιά παράγονται με γηγενείς ζύμες, χωρίς φιλτράρισμα. Το Φωτεινός είναι ένα κρασί με πιο έντονο χρώμα, αρώματα ώριμων εσπεριδοειδών, ορυκτό χαρακτήρα και αλμυρή αίσθηση, με ισορροπημένη οξύτητα και μέτριο προς γεμάτο σώμα. Δοκιμάστε το με μια φρουτάλια.
- Νάξος
Φωκιανό ροζέ, Terra Grazia
Ένα νέο εγχείρημα στη Νάξο από την Αγγελική Γρατσία. Βρίσκεται στο Κάτω Σαγκρί, σε υψόμετρο 300 μ. και σε απόσταση 11 χιλιομέτρων από τη Χώρα της Νάξου. Το Φωκιανό της είναι ένα ροζέ κρασί με ελαφρύ χρώμα, αρώματα φρέσκων κόκκινων φρούτων και βοτάνων, με ισορροπημένη οξύτητα και μέτριο σώμα. Τέλειο δίπλα σε σαρδέλες πλακί.
Ποταμίσι-Αηδάνι-Καραμπραίημ, Ekho
Το Ekho είναι ένα πρότζεκτ του οινολόγου Λευτέρη Αναγνώστου, ο οποίος δίνει έμφαση σε παλιούς αμπελώνες και προσπαθεί μέσω της ηρωικής αμπελουργίας να τους σώσει και να τους αναβιώσει. Το Ekho λευκό είναι ένα χαρμάνι στο οποίο κυριαρχεί το Ποταμίσι, ενώ το συμπληρώνουν το φρουτώδες Αηδάνι και το άγνωστο Καραμπραίημ. Διακρίνουμε αρώματα από εσπεριδοειδή και αγουραπυρηνόκαρπα, μέτρια οξύτητα και σώμα. Ταιριάζει με χορτόπιτες, ιδανικά με μια παραδοσιακή πίτα με σέσκουλα.
Φωκιανό ροζέ, ΣΙΜ
Ο Στέλλιος Μπουτάρης ανακάλυψε τον αυτόρριζο μικρό αμπελώνα ηλικίας 50 ετών της Καλλιόπης Βιντζηλαίου στη Νάξο και αμέσως του ήρθε στο μυαλό το εγχείρημα της αναβίωσης γηγενών-αφανών ποικιλιών. Το Φωκιανό είναι μια ερυθρή ποικιλία με ρίζες από την Ικαρία. Στο ποτήρι μάς δίνει αρώματα φρέσκων κόκκινων φρούτων, εσπεριδοειδών και ανθέων, με μέτρια οξύτητα και σώμα. Ιδανικό ταίρι για λαδερά φασολάκια, κοκκινιστά.
- Ανάφη
Κισηρόπη, Γαϊδουριά, Κτήμα Φλαμουρού
Η Γαϊδουριά είναι μια πολύ σπάνια ποικιλία, τη συναντάμε στη Σαντορίνη και στο απέναντι νησί της Ανάφης. Ο Στέφανος Μιχάλης τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει και παράγει μικρές ποσότητες κρασιών από τοπικές ποικιλίες, όπως Ασύρτικο, Αηδάνι, Φωκιανό, Μανδηλαριά και άλλες. Η Κισηρόπη είναι μια 100% Γαϊδουριά, ένα κρασί με αρώματα βοτάνων, ανθέων, ώριμων εσπεριδοειδών και πυρηνόκαρπων φρούτων, με ορυκτότητα, ισορροπημένη οξύτητα και μέτριο προς γεμάτο σώμα. Δοκιμάστε το δίπλα σε ένα κατσικάκι στη γάστρα.
(Με πληροφορίες από https://www.gastronomos.gr/, του Άρη Σκλαβενίτη, 9/8/2024)
