Η κατοικία που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Γιώργος Σίνας, στη Σέριφο, ενσωματώνεται σε μια βραχώδη πλαγιά και γίνεται ένα με το άγριας ομορφιάς κυκλαδίτικο τοπίο.
Οι ξερολιθιές είναι το σύμβολο της ενδοχώρας των κυκλαδίτικων νησιών.
Σμιλεμένες με ακανόνιστη πέτρα πάνω στην πέτρα και δεμένες μεταξύ τους χωρίς κονίαμα, αυτού του είδους οι παραδοσιακές νησιώτικες τοιχοποιίες υπάρχουν ως τεχνοτροπία από τα βάθη των αιώνων. Η σοφή τους λιτότητα, όμως, έχει καταφέρει όχι μόνο να ενσωματωθεί στη σύγχρονη αρχιτεκτονική, αλλά και να μονοπωλεί σε πολλές περιπτώσεις -όπως σε αυτή την εντυπωσιακή κατοικία στη Σέριφο που παρουσιάζουμε σήμερα- τη δημιουργικότητα και την έμπνευση του αρχιτέκτονα.
Ο Γιώργος Σίνας, ο ιδρυτής του γραφείου Sinas Architects, αγαπά πολύ τις ξερολιθιές των Κυκλάδων. Δεν είναι τυχαίο ότι το γραφείο του έγινε διεθνώς γνωστό χάρη σε ένα σπίτι με το όνομα «Xerolithi», το οποίο εντυπωσίασε τον διεθνή Τύπο, τόσο που ψηφίστηκε το 2021 από τους αναγνώστες του δημοφιλούς σάιτ Dezeen -που είναι αφιερωμένο στην αρχιτεκτονική και το design- ως το «Καλύτερο Εξοχικό Σπίτι της Χρονιάς».
Η σημασία της υπόσκαφης αρχιτεκτονικής στο Αιγαίο
Αυτή τη φορά ο ταλαντούχος δημιουργός εξερευνά τη σημασία της υπόσκαφης αρχιτεκτονικής στο κυκλαδίτικο τοπίο, ως μέσο ενσωμάτωσης στο φυσικό περιβάλλον.
Η ξερολιθιά και εδώ, κατέχει, φυσικά, τον πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς κυριαρχεί σε όλα τα εμφανή τμήματα στην πρόσοψη της κατοικίας, δηλαδή στα μόνα που δεν είναι υπόσκαφα μέσα στην πλαγιά χαμηλής βλάστησης.
Στην κατοικία Rhoēs, συγκεκριμένα, η ξερολιθιά είναι καμπυλωτή. Ο κυματοειδής πέτρινος τοίχος μοιάζει σαν να χορεύει πάνω στη γη, αγκαλιάζοντας τις ανάγλυφες επιφάνειες του επικλινούς εδάφους.
Το σπίτι μοιάζει σαν να έχει φωλιάσει μέσα στα βράχια και τα βάτα, σαν να κρύβεται μέσα στην πέτρα σαν πέτρα κι αυτό το ίδιο, μισοθαμμένη στο χώμα.
Το αποτέλεσμα του σχεδιασμού, όπως βλέπουμε στις εντυπωσιακές φωτορεαλιστικές μακέτες που έχει δημιουργήσει για το Sinas Architects το Studio Taf, είναι μοναδικό: η κατοικία καταφέρνει όχι απλώς να ενσωματωθεί στο άγριο τοπίο, αλλά να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι όλης αυτής της άγονης αιγαιοπελαγίτικης ομορφιάς.
Όπως οι βράχοι με την αρχέγονη γοητεία τους σμιλεύονται μέσα στους αιώνες από τα μελτέμια και τους σφοδρούς ανέμους που πνέουν στις Κυκλάδες, έτσι και η κατοικία αυτή έχει σχεδιαστεί ώστε να μοιάζει σαν πέτρα ριγμένη σε μια γωνιά του Αιγαίου. Πλασμένη λες με το χέρι, σαν γλυπτό που το συνθέτει η ανθρώπινη διάνοια, ακουμπώντας τη μια πέτρα πάνω στην άλλη και βάζοντας ανάμεσά τους σφήνες από αιχμηρά κομμάτια πέτρας που κρατούν το οικοδόμημα όρθιο, όπως ακριβώς γίνεται στις παραδοσιακές ξερολιθιές.
Ακολουθώντας τη ροή των πραγμάτων
Το όνομα Rhoēs, όπως εξηγεί ο αρχιτέκτονας, είναι η ελληνική λέξη για τη ροή, τη ρευστότητα, και επιλέχθηκε για να αποτυπώσει τον παιχνιδιάρικο κυματισμό του σπιτιού με το περιβάλλον του.
Για τον σχεδιασμό του έργου, ενός συγκροτήματος που αποτελείται από δύο μέρη -μια κύρια κατοικία επιφανείας 300m2 και έναν ξενώνα 90m2-, που είναι φωλιασμένα απρόσκοπτα σε ένα επικλινές οικόπεδο στις αγροτικές παρυφές της Σερίφου, συνδυάστηκαν σοφά οι καινοτομίες της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με τις κυκλαδίτικες παραδόσεις.
«Εκτός από την κάλυψη όλων των λειτουργικών απαιτήσεων και λειτουργικών αναγκών, ενώ μεγιστοποιούμε τη χρήση της εκπληκτικής θέας στο πέλαγος, στο κοντινό νησάκι και στη χερσόνησο, ο πρωταρχικός μας στόχος σχεδιασμού ήταν να ενσωματώσουμε το κτίριο στο φυσικό του περιβάλλον. Λειτουργώντας ως σπηλαιώδης δομή, το κτίριο διατηρεί σκόπιμα μια διακριτική παρουσία, επιτρέποντας στην εκπληκτική θέα να τραβήξει την προσοχή. Το τοπίο πάνω και γύρω από το σπίτι διατηρείται σχολαστικά, επανέρχεται στην αρχική του μορφή με την ολοκλήρωση.
»Τα μόνα χαρακτηριστικά του σπιτιού που παραμένουν ορατά είναι η κύρια πρόσοψη και οι μακριές σχισμές που εμφανίζονται στη γη στο πίσω μέρος του σπιτιού, δημιουργημένες για να επιτρέπουν την κυκλοφορία του αέρα και να αυξάνουν το φυσικό φως στους εσωτερικούς χώρους» εξηγεί ο αρχιτέκτονας Γιώργος Σίνας, του γραφείου Sinas Architects.
Μια ξερολιθιά που χορεύει
«Η ιδέα του κυματοειδούς πέτρινου τοίχου ήταν τόσο συναρπαστική που άξιζε να εξερευνηθεί περαιτέρω. Σε αυτό το έργο, οι καμπύλες ρέουν προς τα μέσα και συνδέονται με τα φυσικά πέτρινα όρια του οικοπέδου, που πραγματικά ενίσχυσαν τη συνολική ιδέα. Χαράξαμε το σπίτι στο έδαφος με ακρίβεια, σπρώχνοντάς το κάτω από το υπάρχον έδαφος. Είναι ένα ξεχωριστό σχέδιο που συγχωνεύεται με το τοπίο, αντί να στέκεται σε αντίθεση με αυτό. Η κυματοειδής πέτρινη επιφάνεια φαίνεται να κινείται με τον άνεμο, φέρνοντας μια απροσδόκητη ελαφρότητα στην πέτρα – μια ποιότητα που σπάνια παρατηρείται», συμπληρώνει ο Γιώργος Σίνας.
Ο σχεδιασμός της βεράντας, με την κυκλική πισίνα στο κέντρο, θέλει να μιμηθεί τη σταγόνα νερού που πέφτει σε μια υδάτινη επιφάνεια δημιουργώντας κυματισμούς.
«Επεκτείνοντας πέρα από το κτίριο, η πέτρινη πρόσοψη συγχωνεύεται άψογα με τους τοίχους από ξερολιθιά που χαρακτηρίζουν την αγροτική νησιωτική αρχιτεκτονική στην άκρη του οικοπέδου, ενισχύοντας τη σύνδεση της βίλας με το περιβάλλον της».
(Πηγή: https://www.iefimerida.gr/, του Μάνου Λειβαδάρου, 6/10/2024)
