Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, πρωτοπόρα στην υλοποίηση προγραμμάτων αειφορίας, βιωσιμότητας και πράσινης ανάπτυξης στα νησιά της, είναι μεταξύ των πέντε ελληνικών Περιφερειών που επελέγησαν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι οποίες θα υποστηριχθούν για την υλοποίηση έργων κοινωνικού και πράσινου μετασχηματισμού, μετά τη σταδιακή κατάργηση του λιγνίτη για την παραγωγή ενέργειας.
Η ανακοίνωση της παροχής συμβουλευτικής υποστήριξης στις πέντε Περιφέρειες της Ελλάδας για επενδυτικά προγράμματα με στόχο την ελαχιστοποίηση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της απολιγνιτοποίησης και τη μετάβαση της χώρας προς την κλιματική ουδετερότητα, καθώς και η σχετική υπογραφή μνημονίου συνεργασίας, έγινε σε συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο Γιάννη Τσακίρη και στελέχη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στα γραφεία της στην Αθήνα, στην οποία, από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου συμμετείχε ο Αναπληρωτής Περιφερειάρχης Απόστολος Ασπράκης.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα αναμένεται να καταργήσει τη χρήση λιγνίτη, που παράγει περίπου το ένα τρίτο της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, έως το 2026. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ως η «Κλιματική Τράπεζα» της ΕΕ, η οποία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη χρηματοδότηση και παροχή συμβουλών για έργα στο πλαίσιο του Σχεδίου Βιώσιμης Ευρώπης, παρέχει τεχνική βοήθεια συνολικής αξίας 2,75 εκατομμυρίων ευρώ, σε πρώτη φάση, που θα προσφερθεί δωρεάν στις πέντε ελληνικές Περιφέρειες και συγκεκριμένα σε Δυτική Μακεδονία, Μεγαλόπολη (Πελοπόννησος), Κρήτη, Βόρειο Αιγαίο και Νότιο Αιγαίο, για την υλοποίηση έργων πράσινου μετασχηματισμού.
Η παροχή της τεχνικής βοήθειας θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και υποστήριξη στην προετοιμασία του αιτήματος κάθε Περιφέρειας που θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσα σε συγκεκριμένες προθεσμίες (11.09.2025), για την λήψη των σχετικών χρηματοδοτήσεων.
Ειδικά για το Νότιο Αιγαίο, στόχος είναι μετασχηματισμός της τουριστικής οικονομίας, προωθώντας παράλληλα πρωτοβουλίες πράσινης ανάπτυξης και στηρίζοντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων γύρω από την αλυσίδα αξίας της «καθαρής ενέργειας».
Οι συμβουλευτικές υπηρεσίες της ΕΤΕπ μέσω του Συμβουλευτικού Κόμβου InvestEU, θα βοηθήσουν τις Περιφέρειες να προσαρμοστούν στις οικονομικές και κοινωνικές πτυχές της πράσινης μετάβασης και αναμένεται να συμβάλλουν στην υποστήριξη και ανάπτυξη επενδυτικών προγραμμάτων που αποσκοπούν στην αναζωογόνηση και στην ενίσχυση των τοπικών οικονομιών καθώς και στην ενίσχυση των θεσμικών πλαισίων, με την απαραίτητη κατάρτιση και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Επίσης στη συμβολή στη διαχείριση των έργων και στη συμμόρφωσή τους με τα πρότυπα της ΕΕ καθώς και στην υποστήριξη των Περιφερειών για την υποβολή των αιτήσεων επιχορήγησης με καταληκτική ημερομηνία υποβολής την 11η Σεπτεμβρίου 2025, ώστε να εξασφαλίσουν τις σχετικές χρηματοδοτήσεις.
‘Όπως δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, κ. Γιάννης Τσακίρης,«παραμένουμε σταθεροί στη δέσμευσή μας να υποστηρίξουμε την Ελλάδα στην αντιμετώπιση των σύνθετων προκλήσεων της πράσινης μετάβασης, διασφαλίζοντας ότι καμία περιοχή δεν θα μείνει πίσω. Μέσω του Συμβουλευτικού μας Κόμβου, παρέχουμε στις πέντε ελληνικές Περιφέρειες την τεχνική βοήθεια που απαιτείται για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μακροπρόθεσμων επενδυτικών σχεδίων που θα προωθήσουν την κοινωνική και οικονομική συνοχή, θα ενισχύσουν τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα δημιουργήσουν βιώσιμες θέσεις εργασίας. Η συνεργασία αυτή είναι ένα κρίσιμο βήμα προς την άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της απολιγνιτοποίησης, ενώ παράλληλα θέτει τις βάσεις για ένα κλιματικά ουδέτερο μέλλον».
Η συμφωνία, που εντάσσεται στο πρόγραμμα InvestEU, στηρίζεται στη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για κοινωνική και οικονομική συνοχή, σε ευθυγράμμιση με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελεί επίσης μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης (JustTransitionMechanism – JTM), που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην πρώτη κλιματικά ουδέτερη περιοχή παγκοσμίως έως το 2050, μέσω κινητοποίησης επενδύσεων ύψους 100 δισ. ευρώ σε περιοχές που πλήττονται περισσότερο, από τη μετάβαση σε οικονομίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Ο ρόλος της ΕΤΕπ στη στήριξη μιας κλιματικά ουδέτερης Ευρώπης
Ως η «Κλιματική Τράπεζα» της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη χρηματοδότηση και παροχή συμβουλών για έργα στο πλαίσιο του Σχεδίου Βιώσιμης Ευρώπης (Sustainable Europe Investment Plan – SEIP). Στόχος του SEIP είναι η κινητοποίηση επενδύσεων ύψους 1 τρισεκατομμυρίου ευρώ έως το 2030, με τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης (JustTransitionMechanism – JTM) να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τη διασφάλιση μιας δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς μετάβασης σε ολόκληρη την Ευρώπη.Η ΕΤΕπ έχει ήδη υποστηρίξει την αποκατάσταση πρώην περιοχών εξόρυξης λιγνίτη και άνθρακα, σε χώρες όπως είναι η Γερμανία, η Πολωνία και η Τσεχία.
Σχετικά με τον Συμβουλευτικό Κόμβο InvestEU
Το πρόγραμμα InvestEU παρέχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση την απαραίτητη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, αξιοποιώντας σημαντικούς ιδιωτικούς και δημόσιους πόρους για τη στήριξη της βιώσιμης ανάκαμψης. Ενοποιεί κάτω από μία ενιαία δομή πληθώρα χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ που είναι διαθέσιμα για τη στήριξη επενδύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθιστώντας τη χρηματοδότηση για επενδυτικά έργα στην Ευρώπη απλούστερη, αποτελεσματικότερη και πιο ευέλικτη. Το πρόγραμμα αποτελείται από τρία μέρη: το Ταμείο InvestEU, τον Συμβουλευτικό Κόμβο InvestEU και την Πύλη InvestEU. Μέσω της συμβουλευτικής υποστήριξης που παρέχει στους ανσδόχους των έργων, ο Συμβουλευτικός Κόμβος InvestEU, βελτιώνει την ποιότητα των επενδυτικών έργων και εγγυάται την ευθυγράμμισή τους με τους μακροπρόθεσμους στόχους πολιτικής της ΕΕ.
(Πηγή: https://cyclades24.gr/, 29/1/2025)
