Ο Σύλλογος Προστασίας Άγριας Ζωής Νάξου κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, υπογραμμίζοντας πως για τα ζώα, η λάμψη και οι εκρήξεις των εορταστικών πυροτεχνημάτων δεν είναι τίποτα λιγότερο από έναν βομβαρδισμό: ένας κόσμος πανικού, φόβου και αναστάτωσης.
Πτηνά που κουρνιάζουν ή μεταναστεύουν, μικρά και μεγάλα, νιώθουν τον τρόμο της επίθεσης χωρίς καμία δυνατότητα να προστατευτούν – και πολλές φορές, χωρίς να καταφέρουν να επιβιώσουν.
Σε μια εποχή που η φύση δίνει καθημερινά αγώνα για την επιβίωσή της, ίσως είναι καιρός να επανεξετάσουμε τον τρόπο που επιλέγουμε να γιορτάζουμε.
Η ανάρτηση του Συλλόγου Προστασίας Άγριας Ζωής Νάξου αναφέρει τα εξής:
Τα πυροτεχνήματα και τα βεγγαλικά αποτελούν κομμάτι των εορτασμών σε πολλές χώρες, όμως η λάμψη τους κρύβει μια σκοτεινή πλευρά. Για τα ζώα, αυτές οι εκρήξεις δεν διαφέρουν από σκηνές πολέμου: δυνατοί θόρυβοι, έντονα φώτα, καπνός και αιωρούμενα σωματίδια δημιουργούν ένα εχθρικό περιβάλλον, προκαλώντας τους ακραίο στρες και πανικό.
Μικρά πλάσματα όπως τα σπουργίτια και οι φυλλοσκόποι που κουρνιάζουν στους κήπους μας, αλλά και μεγαλύτερα είδη όπως οι γερακίνες και τα Φοινικόπτερα, επηρεάζονται βαθιά από τις εκρήξεις αυτές. Έρευνες στην Αυστρία έδειξαν ότι οι παλμοί των άγριων πτηνών αυξάνονται έως και 96% κατά τη διάρκεια των πυροτεχνημάτων της Πρωτοχρονιάς, ενώ η θερμοκρασία του σώματός τους ανεβαίνει κατά 3% – δείκτες που εκφράζουν ακραία κατάσταση στρες.
Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι τα πτηνά χρειάζονται πέντε ώρες μετά τα βεγγαλικά και τα πυροτεχνήματα για να επανέλθουν σε φυσιολογικά επίπεδα! Μια τέτοια απότομη αύξηση του στρες μπορεί να οδηγήσει σε ανακοπή και θάνατο, ενώ η αίσθηση του τρόμου τα ωθεί να πετούν μακριά από τον θόρυβο, διανύοντας αποστάσεις που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα κάλυπταν μόνο κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης.
Τις επόμενες μέρες, μετά τη νύχτα των πυροτεχνημάτων, η συμπεριφορά των πτηνών αλλάζει δραματικά: κινούνται λιγότερο, αλλά αυξάνουν την τροφοληψία προσπαθώντας να αναπληρώσουν την χαμένη ενέργεια, γεγονός που τα καθιστά πιο ευάλωτα σε θηρευτές και περιβαλλοντικές πιέσεις.
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όταν η τροφή είναι περιορισμένη, αυτή η ενεργειακή απώλεια εξαιτίας των πυροτεχνημάτων μπορεί να οδηγήσει τα ζώα σε εξάντληση και αδυναμία να συνεχίσουν το ταξίδι τους.
Την άνοιξη και το καλοκαίρι, περίοδο μετανάστευσης και φωλεοποίησης, η απότομη φυγή και ο τρόμος από τους εκκωφαντικούς θορύβους μπορεί να αποπροσανατολίσει τα πτηνά, κάνοντάς τα να χάσουν την επαφή με τη φωλιά και τους νεοσσούς τους – οι οποίοι δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς τους γονείς τους.
Ειδικά τα νυχτερινά πυροτεχνήματα, όπως αυτά του Πάσχα, αυξάνουν τους κινδύνους: πολλά πτηνά προσκρούουν σε κτίρια, τζαμαρίες, πέφτουν στη θάλασσα ή πεθαίνουν από ανακοπή.
Όσο μεγαλύτερο είναι ένα πτηνό, τόσο πιο μακριά και ψηλά θα πετάξει για να ξεφύγει από τον τρόμο. Φλαμίνγκο και αγριόπαπιες μπορούν να παραμείνουν στον αέρα για ώρες, προσπαθώντας να απομακρυνθούν από την πηγή του θορύβου.
Το πιο ανησυχητικό όμως είναι ότι τα άγρια ζώα δεν μπορούν να συνηθίσουν αυτού του είδους των “γιορτινών” εκρήξεων. Σε περιοχές όπως η Ελλάδα-ειδικά στην επαρχία- όπου η προμήθεια και η χρήση βεγγαλικών ή ακόμα και όπλων είναι ευκολότερη στο “εορταστικό” πλαίσιο, ο κίνδυνος για τα ζώα είναι ακόμη μεγαλύτερος.
Πέρα από τη νομοθεσία περί πυροτεχνημάτων, υπάρχει και η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Άγρια Πτηνά, σύμφωνα με την οποία τα κράτη-μέλη είναι υποχρεωμένα να λάβουν μέτρα για την αποφυγή σκόπιμης όχλησης των άγριων πτηνών σε προστατευόμενες περιοχές.
Τα άγρια πτηνά που βρίσκονται τώρα στα νησιά μας έχουν ήδη ταξιδέψει εκατοντάδες χιλιόμετρα πάνω από απέραντες θάλασσες, πολύβουες πόλεις και ακτές, πάνω από συρρικνωμένους ή μπαζωμένους υγροτόπους, ψάχνοντας ένα ασφαλές μέρος να ξαποστάσουν, να τραφούν και να αναπληρώσουν τις δυνάμεις τους προκειμένου να συνεχίσουν το μακρινό ταξίδι τους προς τον Βορρά.
Όμως παντού, οι άνθρωποι γιορτάζουν με θόρυβο, χωρίς σκέψη για την άγρια ζωή που παλεύει καθημερινά να επιβιώσει απέναντι σε αμέτρητες απειλές.
(Πηγή: https://cyclades24.gr/, 16/4/2025)
