Ανάμεσα στις 13 ελληνικές υποψηφιότητες για Ευρωπαϊκά βραβεία αρχτεκτονικής βρίσκεται και το “Ξερολίθι” της Σερίφου.
Το Fundació Mies van der Rohe με έδρα τη Βαρκελώνη σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργανώνουν τα καταξιωμένα Βραβεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Σύγχρονη Αρχιτεκτονική. Τα βραβεία EUmies 2024 θα αναγνωρίσουν τα καλύτερα κατασκευασμένα έργα στην Ευρώπη που ολοκληρώθηκαν μεταξύ Απριλίου 2021 και Μαΐου 2023. Ο κύκλος του 2024 θα αντικατοπτρίζει τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, οι αρχιτέκτονες, οι πελάτες, οι φορείς ανάπτυξης, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και άλλοι επαγγελματίες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η υποψηφιότητα της Σερίφου
Ανάμεσα στις 362 υποψηφιότητες, από 38 διαφορετικές χώρες ξεχωρίζει το Ξερολίθι των Sinas architects. Το αρχιτεκτονικό γραφείο σε συνεργασία με την Μαρία Μαμούρα (αρχιτέκτων επίσης) σχεδίασε ένα καλοκαιρινό σπίτι στο νησί της Σερίφου αντλώντας έμπνευση από τις “ξερολιθιές”, το τοπικό παραδοσιακό σύστημα κοντών πέτρινων τοίχων αντιστήριξης που δημιουργούνται για σκοπούς καλλιέργειας της γης, δημιουργώντας έτσι ένα κτίριο κατοικίας που δένει με το φυσικό περιβάλλον που το περιβάλλει σε βαθμό που να γίνεται αναπόσπαστο μέρος του.
Ξερολιθιά ονομάζεται το είδος τοιχοποιίας με πέτρα ακανόνιστου σχήματος, χωρίς κάποιο συνδετικό υλικό, μία τεχνική που βλέπουμε σε πολλά νησιά και χωριά της Ελλάδας και σε πολλές χώρες της Μεσογείου (για να μην πάμε πίσω στα Κυκλώπεια τείχη στις Μυκήνες και στους Ίνκας στο Περού). Ξερολίθι (Xerolithi) ονομάζεται και η εντυπωσιακή πέτρινη κατοικία που σχεδίασε και υλοποίησε ο αρχιτέκτονας Γιώργος Σίνας και οι συνεργάτες του γραφείου Sinas Architects. Βρίσκεται κοντά στην παραλία Καλό Αμπέλι με τη χρυσαφένια αμμουδιά και τους διάσπαρτους βράχους.
Οι Sinas Architects μας λένε περισσότερα για την υπέροχη αυτή θερινή κατοικία.
«Ο βασικός στόχος της μελέτης ήταν να πειραματιστούμε με μία εναλλακτική μορφή για το κλασσικό μοντέλο κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής σεβόμενοι όμως όλα τα επιμέρους στοιχεία που το απαρτίζουν με βασικό γνώμονα η παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον να είναι ήπια και το κτίριο θα επιδιώξει την μέγιστη αφομοίωση του μέσα σ ’αυτό».
«Τι απαρτίζει λοιπόν τον φυσικό περιβάλλοντα χώρο; Η απότομη χωμάτινη και πέτρινη πλαγιά, η άγρια βλάστηση (ξερόχορτα, ακανθώδη φυτά), τα ιδιαίτερα και μεγάλα βράχια και οι ξερολιθιές. Η αφετηρία μας είναι η ξερολιθιά. Φανταστήκαμε την πρόσοψη της κατοικίας σαν μία τέτοια ξερολιθιά που εκτείνεται από τη μία άκρη του γεωτεμαχίου έως την άλλη με μία ήπια καμπύλη που χορεύει και ελίσσεται. Βγαίνοντας προς τα έξω αποκτά ύψος ενώ παράλληλα δημιουργεί χώρο εσωτερικά. Για να επιτευχθεί αυτό όλοι οι χώροι τοποθετήθηκαν σειριακά για να μπορέσουν να δώσουν το μεγάλο μήκος που απαιτείται».
«Από τα πιο έντονα στοιχεία της κλασικής κυκλαδίτικης κατοικίας είναι και το δώμα της. Ιδιαίτερα όταν αυτό είναι ορατό λόγο θέσης. Η επόμενη μεγάλη απόφαση ήταν να εξαφανισθεί αυτή η μεγάλη επιφάνεια του δώματος ενοποιώντας το με το υπόλοιπο χωμάτινο και πέτρινο έδαφος. Το δώμα σκεπάζεται με χώμα και θα αναπαραχθεί πάνω σε αυτό το φυσικό τοπίο με την αντίστοιχη βλάστηση. Η συνέχιση της πλαγιάς επάνω στο δώμα γίνεται με εξαιρετικά ομαλό τρόπο. Μάλιστα η χωμάτινη επιφάνεια του δώματος έχει ελαφρά καμπύλη (δεν είναι επίπεδη) και αυτό την αφομοιώνει ακόμα περισσότερο με το τοπίο. Αν εξαιρέσει κανείς τις βατές επιφάνειες (βεράντες και αίθριο) όλο το υπόλοιπο κτίριο θα είναι αόρατο από την επάνω πλευρά του γεωτεμαχίου και από το δρόμο».
Το συγκρότημα αποτελείται από μία κυρίως κατοικία 115μ2 (με χώρο διημέρευσης, κουζίνα, έναν κοιτώνα, λουτρά και WC), δύο ανεξάρτητους ξενώνες 65μ2 και ένα υπόγειο
