Αλλαγές στο χωροταξικό του τουρισμού. Κορεσμένες τουριστικά 17 περιοχές της χώρας, στις οποίες τα όρια της αρτιότητας στις εκτός σχεδίου διαμορφώνονται στα 16 στρέμματα
Μια νέα κατηγορία περιοχών που ενσωματώνει τους κορεσμένους προορισμούς που «κοκκινίζουν» τον χάρτη της χώρας λόγω της έντασης της τουριστικής ανάπτυξης, επιβολή πλαφόν στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και στα απλά ενοικιαζόμενα δωμάτια ως ποσοστό των τουριστικών κλινών, με στόχο να μπει τάξη στην αναρχία της αγοράς του Airbnb, αλλά και απαγορεύσεις στην παράκτια ζώνη λόγω της κλιματικής αλλαγής, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το ειδικό σχέδιο για το χωροταξικό του τουρισμού, που εκπόνησε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Συνολικά, 17 περιοχές της ηπειρωτικής χώρας αλλά και νησιά περνούν στη νέα ειδική κατηγορία των περιοχών ελέγχου (κορεσμένες περιοχές), στις οποίες τα όρια της αρτιότητας στις εκτός σχεδίου περιοχές διαμορφώνονται στα 16 στρέμματα.
Οι περιοχές αυτές είναι: η Παραλία Πιερίας, τμήμα της Σκιάθου και της Κέρκυρας, ο Λαγανάς και οι Δήμοι Αρκαδίων και Ζακυνθίων της Ζακύνθου, η Ερμούπολη της Σύρου, η Σαντορίνη, η ανατολική Κως, η Μύκονος, η Αφάντου, η Ιαλυσός και η Καλλιθέα Ρόδου, η νότια Τήνος, η Χερσόνησος Ηρακλείου, τα Μάλια Ηρακλείου και η Νέα Κυδωνία Χανίων.
Το νέο χωροταξικό σχέδιο, που έρχεται να αντικαταστήσει ύστερα από αναμονή ετών τα άλλα δύο ειδικά χωροταξικά (του 2009 και του 2013) που κατέπεσαν διαδοχικά στο Συμβούλιο της Επικρατείας τα προηγούμενα χρόνια, προβλέπει παράλληλα και θέσπιση Ειδικού Τέλους υπέρ του Πράσινου Ταμείου για όλες τις τουριστικές δραστηριότητες (συμπεριλαμβανομένων των βραχυχρόνιων μισθώσεων), με σκοπό οι πόροι αυτοί να κατευθύνονται για τη χρηματοδότηση αναπλάσεων και υποδομών που υποστηρίζουν τον τουρισμό.
Ο ελληνικός τουρισμός έχει υποστεί σημαντικά πλήγματα που επηρέασαν την ανοδική πορεία του, ωστόσο εμφανίζει δυναμική ανάκαμψη με ισχυροποίηση της τάσης για τις έννοιες της βιωσιμότητας και του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Σήμερα, πολλοί τουριστικοί περιορισμοί στην Ελλάδα παρουσιάζουν μη ικανοποιητικό επίπεδο υπηρεσιών με παράλληλη απαξίωση σημαντικού ποσοστού των τουριστικών καταλυμάτων, παρά την αργή αλλά σταθερή ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού. Οι μελετητές του χωροταξικού εντοπίζουν επίσης ελλείψεις στη γενική υποδομή και τις μεταφορές, παρά τη βελτίωση των τελευταίων, καθώς και στις λειτουργίες, όπως κυκλοφοριακή συμφόρηση, έλλειψη χώρων στάθμευσης κ.ά. Η τουριστική δραστηριότητα εκτιμάται ότι μακροπρόθεσμα θα διογκωθεί ως οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό φαινόμενο σε παγκόσμιο επίπεδο. Βασική επιδίωξη είναι πλέον η ανάπτυξη του τουρισμού με όρους βιωσιμότητας, προσαρμοσμένη στις δυνατότητες του τόπου και η υιοθέτηση ενός επιστημονικά ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού.
Το νέο χωροταξικό θα δοθεί σύντομα σε δημόσια διαβούλευση, με στόχο να θεσμοθετηθεί από αρχές του νέου έτους, προκειμένου να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος για να καταθέσουν όλοι οι φορείς τις παρατηρήσεις και τα σχόλιά τους.
Πώς κατηγοριοποιούνται οι περιοχές
Τρία είναι τα κριτήρια για την κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου. Η ένταση του τουριστικού φαινομένου με γνώμονα τον δείκτη των «κλινών», οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής και η αναγκαιότητα ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού. Στο πλαίσιο αυτό, εκτός από τις κορεσμένες και ανεπτυγμένες περιοχές, η κατηγοριοποίηση περιλαμβάνει τις αναπτυσσόμενες περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης (π.χ. Αλεξανδρούπολη, Λασίθι, Λέσβος κ.ά.), για τις οποίες το σχέδιο δεν αναφέρει όριο αρτιότητας (στο προηγούμενο ήταν 10 στρέμματα), αλλά και περιοχές με δυνατότητες ήπιας ανάπτυξης (π.χ. Νάξος, Κάρπαθος, Πύλος Μεσσηνία, τμήματα Λακωνίας, Χανίων κ.ά).
Σε ό,τι αφορά τα νησιά, το σχέδιο τα κατηγοριοποιεί σε τρεις ομάδες, όπως ήταν και παλιά. Τα τουριστικά ανεπτυγμένα και αναπτυσσόμενα, στα οποία περιλαμβάνονται: Αίγινα, Αλόννησος, Αμοργός, Ανδρος, Αντίπαρος, Αστυπάλαια, Ζάκυνθος, Θάσος, Θήρα, Ιθάκη, Ικαρία, Ιος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Κέα, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, Κύθηρα, Κύθνος, Κως, Λέρος, Λευκάδα, Λέσβος, Λήμνος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Πάτμος, Πόρος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σάμος, Σέριφος, Σίφνος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος, Σπέτσες, Σύμη, Σύρος, Τήνος, Υδρα, Φολέγανδρος, Χίος. Στην ομάδα ΙΙ ανήκουν τα υπόλοιπα κατοικημένα τουριστικά νησιά με κατεύθυνση τον περιορισμό νέων καταλυμάτων κατηγορίας 3,4,5 αστέρων μέγιστης δυναμικότητας 100 κλινών.
Στην ομάδα ΙΙΙ εντάσσονται τα ακατοίκητα νησιά και οι βραχονησίδες που χωρίζονται αντίστοιχα σε δύο υποομάδες. Τις βραχονησίδες που δεν επιτρέπεται καμία τουριστική ανάπτυξη και τα νησιά με έκταση μικρότερη των 300 στρεμμάτων, νησιά που είναι σε απόσταση μικρότερη των 10 ναυτικών μιλίων από τα θαλάσσια σύνορα της χώρας κι εκείνα που είναι σε απόσταση 10 ναυτικών μιλίων από παράκτιες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας ή νησιά που έχουν ακτοπλοϊκή πρόσβαση.
Στη δεύτερη υποκατηγορία εντάσσονται όλα τα ακατοίκητα νησιά με μηδενικό πληθυσμό που δεν υπάγονται στην πρώτη κατηγορία. Σε αυτά επιτρέπονται μόνο οργανωμένοι υποδοχείς τουριστικών δραστηριοτήτων ήπιας ανάπτυξης.
