Οι νεράιδες είναι μυθικά όντα από την λαογραφία πολλών ευρωπαϊκών πολιτισμών και χαρακτηρίζονται ως μεταφυσικά πνεύματα. Στην Ελληνική λαογραφία συσχετίζεται με νύμφες και ειδικότερα Νηρηίδες. Οι μύθοι για τις νεράιδες δεν έχουν συγκεκριμένη προέλευση, αλλά προέρχονται από μια συλλογή λαϊκών ιστοριών από πολλές πηγές…
Στις Κυκλάδες θα συναντήσουμε μύθους για νεράιδες. Για παράδειγμα, στην Αμοργό λέγεται πως υπήρξε μία νεράιδα, την οποία «έδεσε» μαγικά και παντρεύτηκε ο πειρατής Γιώργος Καούστος…. Σήμερα, ζει εκεί ο τρισέγγονός της Αντώνης Ρούσσος. Στη Νάξο επίσης θα συναντήσουμε νεράιδες μέσα από το βιβλίο της Γιάννας Σέργη «Λαϊκά παραμύθια από τη Νάξο». Γνωστές είναι οι Καλές Κιουράδες, οι νεράιδες στην Απείρανθο.
Όσον αφορά τη Σέριφο, οι Καλλικεράδες αποτελούν τον πιο γνωστό τοπικό μύθο της Σερίφου. Η ονομασία τους προέρχεται από τις λέξεις καλές κεράδες (κυράδες), καθώς με το πέρασμα των χρόνων έχουν ακουστεί και ως Καλοκεράδες ή Καλοκυράδες. Στη συνείδηση των ντόπιων, έχουν ταυτιστεί αρκετά με νεράιδες και αναφέρονται συνήθως ως νεαρές ή μεγαλύτερες γυναίκες.
Η τοπική παράδοση ορίζει τις Καλλικεράδες, ως φαντάσματα. Το σίγουρο είναι, πως αυτά τα στοιχειά όποτε εμφανίζονταν, δεν έφερναν καλό.
Υπάρχουν συγκεκριμένες περιοχές στη Σέριφο, που θεωρούνταν στοιχειωμένες σύμφωνα με τις μαρτυρίες των κατοίκων. Σε εκείνα τα σημεία δεν πλησίαζαν εύκολα οι ντόπιοι. Οι περισσότεροι έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με κάτι το παραφυσικό κοντά σε πηγάδια ή στάμνες.
Δεν παίζει μεγάλο ρόλο η ώρα της ημέρας καθώς υπάρχουν μαρτυρίες για εμφανίσεις τους και υπό το φως του ήλιου. Βεβαίως, οι περισσότερες από αυτές είναι τις νυχτερινές ώρες.
Οι περιγραφές όσων ήρθαν σε επαφή με αυτά τα στοιχειά είναι σχεδόν πανομοιότυπες.
Αρχικά, ακούνε θηλυκές φωνές να σιγοτραγουδούν και σταδιακά να εμφανίζονται με μια θολή μορφή. Οι ντόπιοι έχουν συμφωνήσει ότι πολλές φορές ήταν σαν «ξεθωριασμένη» η εμφάνισή τους.
Συνήθως, οι κοπέλες αυτές σχημάτιζαν έναν κύκλο, πιασμένες χέρι με χέρι και τραγουδούσαν. Καθώς συνέχιζαν το τραγούδι τους χαμηλόφωνα, χόρευαν και μερικές φορές παρέσερναν και τους περαστικούς στον χορό τους.
Πέρα από το αρχικό μούδιασμα όσων τις αντίκριζαν, το επόμενο στάδιο ήταν ακόμα πιο τρομακτικό. Οι μαρτυρίες αναφέρουν, πως σε καμία περίπτωση οι θεατές δεν μπορούσαν να αντιδράσουν. Ήταν σαν να είχαν μαγευτεί. Έμεναν αδρανείς, μην μπορώντας ουσιαστικά να αποδράσουν από το σημείο εκείνο.
Ήταν αδύνατον να φύγουν, γιατί το σώμα και το μυαλό τους είχαν, κατά κάποιο περίεργο τρόπο, παραλύσει. Όσο συνεχιζόταν ο χορός, οι άνθρωποι που βίωναν τα δρώμενα, βυθίζονταν όλο και περισσότερο σε μία λήθη. Σταδιακά έχαναν την επαφή με το περιβάλλον τους και ένιωθαν τις αισθήσεις τους να τους εγκαταλείπουν.
Κάποιοι, μάλιστα, δήλωσαν πως ανάμεσα στις κοπέλες, είδαν δικά τους συγγενικά και γνωστά πρόσωπα. Αυτό συνέβαινε συνήθως λίγο πριν όλα σκοτεινιάσουν για αυτούς. Μετά από μερικά λεπτά, άρχιζαν να συνέρχονται σταδιακά, παραμένοντας όμως για λίγο ακόμα σε μία κατάσταση έντονου ιλίγγου και προβληματισμού.
Μόλις συνειδητοποιούσαν ότι όσα διαδραματίστηκαν νωρίτερα ήταν πραγματικότητα, τους έλουζε κρύος ιδρώτας. Το αίμα τους πάγωνε και έφευγαν γρήγορα από το σημείο που είδαν τα απίθανα.
Εφιαλτικό σημείο περάσματος αποτελούσε της Μαριάς ο ποταμός μέχρι και τον ναό του Αγίου Γεωργίου στις Πλάκες. Οι ντόπιοι ανέφεραν πως είχαν συμβεί πολλά περίεργα πράγματα μεταξύ του ποταμού και της εκκλησίας.
Επίσης, στα δυτικά του νησιού, στους δρόμους που πέρναγαν κάτω από τις περιοχές του Σκλαβογιάννη και του Μεγάλου Λιβαδιού , αρκετοί περιέγραφαν ανατριχιαστικά συμβάντα.
Οι ντόπιοι είχαν δει πολλές φορές να χορεύουν γυναικείες μορφές μέσα σε κάποια παλιά αλώνια.
Οι μορφές αυτές που εμφανίζονταν συνήθως μετά τα μεσάνυχτα, έπαιρναν από το χέρι τους πιο αλαφροΐσκιωτους και τους χόρευαν μέχρι να μην μπορούν άλλο να κουνήσουν τα πόδια τους. Στο τέλος εκείνοι χάνανε τα λογικά τους και οι νεράιδες τους παρατούσαν παραλογισμένους και ανήμπορους.
Το νου σας λοιπόν αν περιπλανάστε μόνοι στη ύπαιθρο χώρα του νησιού. Οι νεράιδες καραδοκούν και το μυαλό μας δεν θέλει και πολύ να αρχίσει να μας παίζει περίεργα παιχνίδια….
(Πηγή: Με πληροφορίες από “Ιστορίες και μύθοι από τη Σέριφο”, βιβλίο των Ν. Γεροντάρη και Ευθ. Βασιλόπουλου, από https://naxospress.gr/, και από https://www.searchculture.gr/ )