Έχει χυθεί πολύ μελάνι για το θέμα της τουριστικής ανάπτυξης, όχι μόνο στη Σέριφο, αλλά σε όλα τα νησιά του Αιγαίου (και όχι μόνο). Παρ’ όλες τις διαφορετικές απόψεις που κυκλοφορούν, ένα είναι σίγουρο. Όλοι συμφωνούν πως η εποχή του μαζικού ανεξέλεγκτου τουρισμού έχει περάσει ανεπιστρεπτί και οι νέες τάσεις υποστηρίζουν τον λεγόμενο βιώσιμο τουρισμό, με τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού να δείχνουν το (σωστό) δρόμο.
Μιλάμε για περιπατητικό, φυσιολατρικό, θρησκευτικό, αναρριχητικό, καταδυτικό, αλιευτικό, αγροτουρισμό, γαστριμαργικό, αθλητικό, πολιτισμικό, κ.ά.
Δεν είναι όλες οι μορφές εναλλακτικού τουρισμού κατάλληλες για όλα τα μέρη. Για τον αθλητικό τουρισμό χρειάζεσαι αθλητικές διοργανώσεις, για τον πολιτισμικό σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος, για τον αναρριχητικό κατάλληλες αναρριχητικές πίστες, κ.λπ.
Θα ήθελα να σταθώ στον καταδυτικό τουρισμό και την Σέριφο.
Και αυτό διότι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του νησιού για τη δημιουργία μιας υποδομής που θα εξυπηρετούσε την ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού είναι πολλά για να τα αγνοήσει κανείς… Συγκεκριμένα η Σέριφος διαθέτει εκπληκτικούς βυθούς για τη δημιουργία καταδυτικού πάρκου φυσικού κάλλους. Πλούσια υποθαλάσσια ζωή και μοναδικούς υποβρύχιους σχηματισμούς. Βρίσκεται επίσης σε σχετικά μικρή απόσταση από Αθήνα-Πειραιά, σημαντικός παράγοντας για την καθιέρωση ενός καταδυτικού προορισμού. Αλλά και στη μέση του Αιγαίου, με δυνατότητες διασύνδεσης με πολλά άλλα νησιά.
Μεγάλο μέρος της είναι προστατευμένο από τα καλοκαιρινά μελτέμια.
Μπορεί να συνδυάσει τον καταδυτικό τουρισμό με άλλες δραστηριότητες, αφού διαθέτει και άλλους άσσους στο μανίκι της, όπως άγρια φύση, μονοπάτια, ιστορικά αξιοθέατα… (Αλλά όλα αυτά θέλουν και μια οργάνωση, ε;)
Τέλος μη ξεχνάμε πως προσφέρεται ήδη καταδυτική δραστηριότητα στο νησί, αλλά όχι σε επίπεδο καταδυτικού πάρκου.
Γιατί καταδυτικός τουρισμός;
Στο εν λόγω ερώτημα οι απαντήσεις είναι πολλές!
Πρώτον γιατί διευρύνεται η τουριστική σεζόν, αφού οι αυτοδύτες δεν έρχονται μόνο Ιούλιο και Αύγουστο, αλλά σχεδόν 8 μήνες το χρόνο.
Μετά, η οικονομική επιφάνεια αυτών των επισκεπτών δεν έχει καμία σχέση με υπόλοιπους τουρίστες. Κατά πλειοψηφία είναι 33-5 ετών, 60% άντρες – 40% γυναίκες, έχουν υψηλό εισόδημα και υψηλή μόρφωση, έχουν ενεργή και υγιεινή ζωή, επιλέγουν ποιοτικά καταλύματα και ξοδεύουν γύρω στα 500€ ημερησίως σε διακοπές 10 ημερών κατά μέσο όρο. Καταλαβαίνει κανείς πως δεν είναι μόνο οι άμεσα ασχολούμενοι με την κατάδυση επαγγελματίες που επωφελούνται (σχολές κατάδυσης, ενοικίαση εξοπλισμού, μεταφορά αυτοδυτών), αλλά και οι επαγγελματίες σίτισης και στέγασης.
Τα οφέλη δεν σταματούν εδώ. Με τη δημιουργία ενός καταδυτικού πάρκου, μέσα στο οποίο απαγορεύεται η αλιεία, αυξάνονται τα ιχθυοαποθέματα, γεγονός το οποίο όχι μόνο είναι συναρπαστικό για τους δύτες αλλά και για τους αλιείς, οι οποίοι σε βάθος χρόνου θα μπορούν – έξω από το καταδυτικό πάρκο – να αλιεύουν με μεγάλη επιτυχία αφού το Πάρκο λειτουργεί ως πόλος εμπλουτισμού της γύρω περιοχής με αλιεύματα. Υπάρχει δηλαδή και σημαντικό περιβαλλοντικό όφελος, αφού πρόκειται ουσιαστικά για μια θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή.
Και υπάρχει πάντα η δυνατότητα και πόντισης κάποιου τεχνητού αξιοθέατου. Τα τεχνητά υποβρύχια αξιοθέατα (πλοία, αεροπλάνα, αγάλματα, τεχνητοί ύφαλοι και λοιπές κατασκευές) μπορούν να μετατρέψουν ένα καταδυτικό σημείο σε ιδιαίτερα ενδιαφέρον και ελκυστικό για τους δύτες αλλά ταυτόχρονα να ενισχύσουν τα ιχθυοαποθέματα και τη βιοποικιλότητα αφού λειτουργούν ως τεχνητοί ύφαλοι. Κατάλληλα τεχνητά υποβρύχια αξιοθέατα μπορούν να αποτελέσουν τον πιο αποδοτικό μηχανισμό branding για έναν τουριστικό προορισμό.
Τι γίνεται στο Αιγαίο
Να θυμηθούμε πως όπως γράφτηκε σε προγενέστερο άρθρο, εκτός από την υπόλοιπη Ελλάδα, στο Αιγαίο υπάρχει αυξημένη κινητικότητα για τη δημιουργία καταδυτικών πάρκων. Στη Ρόδο υλοποιείται καταδυτικό πάρκο με τεχνητούς υφάλους, το ίδιο και στον Μαραθόκαμπο της Σάμου. Στην Λέρο και στους Φούρνους σχεδιάζονται και έχουν προχωρήσει υποβρύχια πάρκα ενάλιων αρχαιοτήτων, στα πρότυπα του Υποθαλάσσιου Μουσείου Αλοννήσου στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο των Βορείων Σποράδων, που ήδη λειτουργεί. Στην Πάρο και στη Νάξο στα πλαίσια του προγράμματος ΑΝΔΙΚΑΤ, που υλοποιήθηκε στα πλαίσια του INTEREG Ελλάδα-Κύπρος, έχουν ήδη σχεδιαστεί υποβρύχιες θαλάσσιες διαδρομές και ωριμάζει η υλοποίηση καταδυτικών πάρκων.
Στην Κρήτη το καταδυτικό πάρκο Αποκόρωνα ήταν το πρώτο που αδειοδοτήθηκε στην Ελλάδα μαζί με το καταδυτικό πάρκο Τυρού, που βρίσκεται σε φάση αναμόρφωσης.
Στην Κέα, με πρωτοβουλία του πεντάστερου ξενοδοχείου “One & Only -Kea Resort”, που θα ανοίξει τις πύλες του τον Μάιο, έχει αποφασιστεί η βύθιση ενός ιστορικού αεροσκάφους της Ολυμπιακής Αεροπορίας στην περιοχή του Βρόσκοπου, με σκοπό τη μετατροπή του σε υποβρύχιο αξιοθέατο. Ανάλογες κινήσεις γίνονται και σε άλλα νησιά του Αιγαίου, όπως η Σκύρος.
Τι μπορεί να γίνει;
Η υλοποίηση ξεκινάει από την κατάθεση ενός φακέλου στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ μέσω του οποίου ζητείται η δέσμευση κατάλληλης θαλάσσιας περιοχής για τη δημιουργία καταδυτικού πάρκου. Η καταλληλότητα της περιοχής τεκμηριώνεται από τις μελέτες που περιέχει ο φάκελος. Φορέας υλοποίησης μπορεί να είναι οποιοσδήποτε… Ιδιώτης, ΟΤΑ πρώτου η δευτέρου βαθμού… δηλαδή Δήμος, Περιφέρεια ή αναπτυξιακή εταιρεία Δήμου ή Περιφέρειας. Συνήθως οι Δήμοι είναι αυτοί που ενδιαφέρονται με τη σύμφωνη γνώμη της Περιφέρειας.
Η θέση η δική μας πάντως είναι πως η Σέριφος μπορεί… αρκεί να θέλει!